مانیتورینگ در واقع نوعی کنترل و نظارت بر عملکرد اشخاص و شبکه‌ها است که مدیران با استفاده از آن می‌توانند عملکرد کارکنان و سیستم‌ها را بررسی کنند و برای تصمیم گیری‌های آینده طبیعتاً بررسی آمار گذشته، اهمیت زیادی خواهد داشت. دیگر مفهومی که در خصوص مانیتورینگ می‌توان به آن پرداخت، مانیتورینگ وب سایت‌ها و تمامی سرورها است که می‌توان به راحتی مشکلات به وجود آمده را در وب سایت‌ها بررسی کرد.
مانیتورینگ چیست؟
قبل از اینکه در خصوص موارد استفاده و مزایا مانیتورینگ صحبت شود سوال مهمی که برای افراد پیش می‌آید این است که مانیتورینگ چیست؟ در واقع می‌توان گفت مانیتورینگ، سیستمی است که از آن جهت مشاهده وضعیت سیستم‌ها و همچنین نظارت بر عملکرد کارکنان استفاده می‌شود. اهداف و استانداردهای کاملاً مشخص برای سنجش این دو بخش تعیین شده است و طبق این معیارها، سیستم مانیتورینگ بررسی‌های مورد نظر را انجام می‌دهد.
تاریخچه مانیتورینگ
در خصوص تاریخچه مانیتورینگ و قدمت استفاده از این سیستم باید گفت که حدوداً از سال ۱۹۵۰ بود که با پیشرفت صنعت نیاز به استفاده از سیستم کنترل کننده به شدت احساس می‌شد و در نهایت کنترل کننده‌های منطقی در سال ۱۹۶۰ راه‌اندازی شده و به بازار وارد شدند.
اگرچه در آن زمان سیستم مانیتورینگ می‌توانست در کاهش نویز و حجم تابلوهای کنترل موثر باشد اما هنوز هم مشکلاتی داشت. پس از آن در سال ۱۹۷۵ سیستم پایش در صنایع بزرگ پتروشیمی، تولید انرژی و … به شکل امروزی مورد استفاده قرار گرفت.
کارشناس مانیتورینگ
حال پس از اینکه در خصوص مفهوم مانیتورینگ اطلاعاتی به دست آوردیم اگر برایتان سوال پیش آمده باشد که شغل مانیتورینگ چیست و آیا شغلی با عنوان کارشناس مانیتورینگ وجود دارد یا خیر باید بگوییم که بله. در واقع به متخصص noc که مهارت کافی در حوزه مانیتورینگ شبکه دارد، کارشناس مانیتورینگ گفته می‌شود. این کارشناس باید به صورت مستمر بر تمامی رخدادهایی که در شبکه‌ها و سرویس‌ها رخ می‌دهد نظارت داشته باشد. همچنین با توجه به سیستم‌هایی که در اختیار کارشناس مانیتورینگ قرار دارد می‌تواند عملکرد افراد را ارزیابی کرد.
وظایف کارشناس مانیتورینگ
افرادی که در این شغل وارد می‌شوند وظایفی بر عهده دارند که عبارتند از:
- به روز کردن همه مستندات و ابزارها
- ارائه گزارشات اختلال و قطعی‌های پیش آمده
- نظارت بر عملکرد سیستم‌های عامل در شبکه
- مشخص کردن نقاط ضعف و نقاط قوت سیستم‌ها
مهارت های کارشناس مانیتورینگ
علاوه بر آنچه گفته شد نکته مهم دیگری که باید بدانید در خصوص مهارت‌های کارشناس مانیتورینگ است؛ به طوری‌که این افراد باید با نرم‌افزار مانیتورینگ آشنایی کامل داشته و با تسلط کافی بر مفاهیم شبکه و مانیتورینگ بتوانند مسئولیت‌هایی که بر عهده آنان گذاشته شده است را به خوبی انجام دهند.
همچنین تسلط کافی به مفاهیم پایه شبکه و توانایی انجام مستندسازی به صورت منظم، توانایی تصمیم‌گیری در زمان بحران، انعطاف‌پذیری در ساعت کاری، آشنایی با مفاهیم سرویس‌های اینترنتی و مواردی از این دسته جزو مهارت‌هایی است که افراد در زمان وارد شدن به شغل مانیتورینگ باید در آن متخصص شوند.
بازار کار شغل مانیتورینگ
با وجود اینکه وظایف و تخصص‌های کارشناسان مانیتورینگ شبکه نرم افزار تا حدودی شبیه به کارشناس پشتیبانی است؛ پس می‌توان گفت که در ایران و در خارج از کشور بازار کار خوبی برای متخصصین این شغل خواهد بود و شرکت‌های زیادی به دنبال جذب نیرو به عنوان کارشناس مانیتورینگ هستند. میزان حقوق و درآمد شغل مانیتورینگ نیز مناسب است و به طور کلی با توجه به میزان مهارت و سطح تجربه فرد متفاوت می‌باشد.
شرایط مهم در اتاق‌های مانیتورینگ
اتاق های کنترل بدلیل اهمیت بالایی که در روند صحت اجرای پروسه و فرآیند نهایی دارند باید دارای شرایط خاص زیر باشند :
تهویه مناسب
رطوبت و دما
میزان تمیزی هوا
کاهش نویز جهت صحت اطلاعات دریافتی و ارسالی
طراحی مهندسی خود اتاق کنترل
عدم مشکل جسمانی تکنسین مربوطه
این اتاق‌ها باید تدابیری اضطراری برای قطع برق داشته و دارای سیستم‌های نویز گیر باشد و در مقابل آتش سوزی کاملا ایمن باشد.
نکات مهم در خصوص وظایف مانیتورینگ
شاید بسیاری از افراد مهمترین وظیفه سیستم مانیتورینگ را برقراری امنیت بدانند، اما در واقع می‌توان گفت این سیستم‌ها با توجه به تعاریفی که مدیران انجام می‌دهند، گزارش‌هایی ارائه خواهند داد. پس تصمیم بسیار مهمی که در رابطه با سیستم مانیتورینگ می‌توان گرفت این است که باید چه چیزی را مورد پایش قرار دهد. طبق این مولفه، سرویس‌های مانیتورینگ نکات مهم و اساسی را مورد بررسی قرار خواهند داد.
فارسکادا؛ نرم افزاری کاربردی برای مانیتورینگ
نرم افزار فارسکادا یک نرم افزار کاربردی در نیروگاه‌های خورشیدی است که با مدیریت این نیروگاه‌ها چنانچه تغییراتی در تجهیزات رخ دهد، به آسانی شناسایی می‌شود و تعمیرات لازم انجام می‌گیرد. این نرم افزار همچین امکان مشاهده لحظه‌ای تمامی پارامترها را فراهم کرده است.
با استفاده از فارسکادا می‌توان داده‌های نیروگاه را به صورت نامحدود ذخیره کرد و تمامی خرابی‌های پیش آمده همراه با آلارم صدا نمایش داده می‌شود. کار مانیتورینگ با فارسکادا بسیار راحت شده و به بهترین شکل ممکن صورت می‌پذیرد.
نتیجه گیری
با توجه به آنچه گفته شد در می‌یابیم یکی از مهمترین زیرساخت‌ها برای سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف، استفاده از سیستم مانیتورینگ است که موجب بهبود عملکرد شبکه و افزایش امنیت می‌شود. همچنین سیستم مانیتورینگ در موارد مختلفی استفاده می‌شود که در هر صورت مزایایی به همراه دارد و بسته به نیاز شرکت باید از انواع مختلف مانیتورینگ استفاده نمود. با نرم افزار فارسکادا می‌توان کار مانیتورینگ را به بهترین شکل انجام داد.
